استارچ و کاربردهای آن چیست؟
در این سری از مطالب وبلاگ آواشیمی صبا ما قصد داریم شما را با استارچ و کاربردهای آن آشنا سازیم. این ماده یکی از موارد پر مصرف در صنعت می باشد که در ادامه به معرفی کاربردهای آن در تولید صنعتی می پردازیم.
استارچ چیست؟
استارچ یا نشاسته در کنار گلیکوژن و سلولز یکی از سه نوع اصلی پلی ساکارید است.
این ماده شکل ذخیرهشده قند در گیاهان است؛ به این معنی که گیاهان قند اضافی خود را به شکل نشاسته ذخیره میکنند تا در مواقع نیاز آن را به گلوکز تبدیل کنند و به مصرف برسانند.
شکل تلخیصشده استارچ پودری سفید، بیمزه و نرم است که از نظر شیمیایی ترکیب پیچیدهای از کربوهیدراتها محسوب میشود.
این ماده به طور وسیع در مواد غذایی وجود دارد و یکی از فراوانترین ترکیبات موجود در خوراکیها است، از جمله استارچ گلیکولات ذرت و استارچ گلیکولات سیب زمینی.
استارچ همچنین یکی از مواد اولیهی بسیار پر استفاده در صنعت است و دارای کاربردهای متنوعی در تولید صنعتی است.
استارچ و کاربردهای آن در صنعت
– تولید کاغذ: سالانه میلیونها تن نشاسته در فرآیند تولید صنعتی کاغذ به مصرف میرسد. خاصیت ژلاتینه، استحکام بالای این ماده پرژلاتین استارچ و همچنین کاتیونه بودن آن باعث افزایش مقاومت کاغذ میشود. صنعت تولید کاغذ بیشترین مصرف نشاسته در جهان را دارد.
– تولید چسب: استارچ حلال در آب نیست و مخلوط کردن آن با آب گرم منجر به ایجاد خمیری شبیه به خمیر گندم میشود. از این خمیر میتوان به عنوان مادهی غلیظکننده، سفتکننده و چسبنده در فرآیند تولید صنعتی استفاده کرد. ترکیب استارچ با بوراکس و سود سوزآور (سدیم هیدروکسید) در تولید چسب مقوایی موجدار مورد استفاده قرار میگیرد. از استارچ همچنین در تولید چسب کاغذ دیواری، چسب کاشی، چسب بتن و… استفاده میگردد.
– صنعت پوشاک: با غوطهور کردن البسه و پوشاک در محلول نشاسته استحکام ساختار پارچه و الیاف افزایش مییابد. امروزه به طور گسترده از محلول نشاسته برای حالتدهی به لباس استفاده میشود.
– صنایع غذایی: از دیگر کاربردهای استارچ می توان به تولید مواد غذایی اشاره کرد. از این ماده در پودرهای نانوایی و به عنوان پرکننده جهت بهبود پخت نان، در تولید روغن و سرکه به عنوان حفظکنندهی امولسیون و جلوگیری از دو فاز شدن، در تولید بیسکویت برای بهبود بافت و افزایش تردی محصول، در شیرینیپزی جهت جلوگیری از چسبیدن خمیر به قالب در پروسهی قالبگیری، در تولید انواع سوپ به عنوان غلظتدهنده، در تولید فالوده، کنسرو، سوسیس و کالباس، غذاهای منجمد، کاکائو، بستنی، آدامس، پاستیل، قهوه، شیر و… استفاده میگردد.
– چسب نشاسته: چسب نشاسته که غالبا با همان نام استارچ شناخته میشود در واقع نشاستهی ذرت اصلاحشده میباشد. از این نوع خاص نشاسته در پنلهای گچی استفاده میشود. از این افزودنی به طور گسترده در ساخت صفحات روکشدار گچی و چسباندن روکشهای سلولزی به سطوح این صفحات استفاده میگردد. استارچ علاوه بر افزایش قوام و چسبندگی کاغذ به هستهی گچی موجب افزایش ویسکوزیتهی پایدار و یکنواخت و افزایش و اصلاح غلظت گچ نیز میشود.
– از جمله سایر کاربردهای صنعتی استارچ میتوان به استفاده از آن در صنعت صحافی، رنگرزی، نساجی، مصالح ساختمانی، صنعت داروسازی، غذای دام و طیور، حفاری چاههای نفت، تولید پودرهای آرایشی و… اشاره کرد.
خواص نشاسته برای سلامتی
نشاسته حاوی کلسیم، آهن و ویتامین B است. این ماده یکی از افزودنیهای غذایی پر استفاده است و دارای خاصیتهای متعددی برای سلامتی است.
از جمله خواص نشاسته میتوان به تنظیم قند خون، تقویت دستگاههای گوارشی و معده، رفع جوش و آکنه و جذب چربیهای اضافی صورت، رفع التهاب و خونریزی لثه، رفع بوی بد دهان، کاهش خطر ابتلا به سرطان رودهی بزرگ، رفع گرفتگی صدا، رفع یبوست، رفع التهاب و خارش ناشی از نیش حشرات، رفع خشکی گلو، افزایش سفیدی پوست، بهبود جریان خون رسانی، افزایش طراوت و نرمی پوست، رفع اسهال، کمک به ساخت عضله، تسکین درد دندان و… اشاره نمود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص خرید استارچ دارویی می توانید به وبسایت آواشیمی صبا مراجعه کنید.
امیدواریم مطلب استارچ و کاربردهای آن برای شما مفید بوده باشد.